مجله خبری تشریفات

مسجد روضه خوان لطف الله از حیث هندسی دارنده هندسه تشریفات مشهد حاذق و ادغام بندی احجام، باخت، تقارن، عدم وضوح و ابتکار در نقشه و پلان میباشد.
معمار مسجد روضه خوان لطف الله، با تسلط بی نقص خویش بر دانش هندسه و طرز های عملی کاربردی آن، به طرز ای ماهرانه پلان و موقیعـت اجـزای ساختمان را نسبت بـه یکدیگر تهیه کرده و با استعمال از نسبت طلایی، هارمونی دیده نوازی را میـان اجـزا بـرقـرار کـرده میباشد.
معمار مسجد روضه خوان لطف الله، گنبدی تک پوش ساخته که قطر بیرونی آن ۲۲ متر و بلندی آن ۳۲ متر میباشد و در ذیل گنبدخانه، با سود گیری از فیل پوش هایی، کناره های فضای مربعی به ندرت هشت پهلو و بعد به دایره تبدیل می‌گردد و در فراز گنبد قرار میگیرد.
یک کدام از ویژگیهای مسجد روحانی لطف الله چرخش ۴۵ رتبه ای نمازخانه مربع صورت آن نسبت به اساس تقارن ورودی بناست، که مقصود از آن تهیه و تنظیم جهت ورود به فضای نمازخانه، رو به قبله میباشد.
بدین مراد، در اولِ ورود به ساختمان از روش یک راهروی نادر پهنا، گردشی ۴۵ جايگاه به سمت چپ و بعداز طی مسافتی گردش ۹۰ جايگاه ای دیگری به سمت راست پیاده سازی شد‌ه‌است که سبب ساز می گردد ورود به فضای نمازخانه، رو به محراب و در جهت قبله شکل گیرد.
این خصوصیت، که به لحاظ می‌رسد ایده مهم در پیاده سازی این سازه بوده، موجب انحراف فضای نمازخانه مربع صورت از اساس تقارن ورودی ساختمان و به سمت جنوب گردیده‌است.
انتقال فضای گنبدخانه و عدم تقارن در نمای ورودی ساختمان مسجد روضه خوان لطف الله به وضوح مشاهده میشود. که، خیر فقط موجب سروصدا نشده، بلکه بر زیبایی سازه افزوده و آن را به یک ساختمان اختصاصی تبدیل نموده است.
جلوخان ورودی مسجد روحانی لطف الله در ضلع شرقی میدان براساس یک هندسه مشخص و معلوم جای یابی شد‌ه‌است، طوری که محل قرارگیری ورودی سازه، ضلع میدان را به دو قسمت با تناسب طلایی نسبت به یکدیگر تقسیم نموده است.
معمار مسجد روحانی لطف الله از موادتشکیل دهنده به شکلی فایده گرفته که، با وحدت راه در بازی نوروروشنایی، رفلکس و ناکامی نوروروشنایی، فضای داخلی مربوط به خارج مسجد نقش دارااست.
نوروفروغ داخل مسجد روضه خوان لطف الله از پنجره های مشبکی که در جوانب مختلف ساقه گنبد تشکیل‌شده اند تأمین می‌شود و پرتوی که از این پنجره ها به داخل مسجد می‌تابد خلال ساخت و ساز فروغ کافی، خویش بـه خـود نمایشگر فضـای روضه خوان در باطن مسجد میباشد.
بازی فروغ و روشنایی با گنبد مسجد به نحوی میباشد که گویی گنبد در سا‌عتها روز بدور خویش چرخ می‌زند و به دور و اطراف خلوتی عمیق و آرامشی دلنشین می‌بخشد.
آنچه که در نگاه نخستین بدین مسجد ذهن را به خویش سرگرم می نماید خلا مناره در کنار گنبد میباشد در حالی که در همگی مساجد، مناره تحت عنوان جزئی جدانشدنی از معماری میباشد. قبل از اسلام، مناره تحت عنوان جهت یاب و مسیریاب بر روی ساختمان ها ساخته می‌شد و وجود مناره ها حکایت از وجود یک شهر داشت. بعد از ورود اسلام، مناره و گلدسته تبدیل به نماد ای از مسجد شد و برای قرائت اذان و دعوت عموم به نماز آیتم استعمال قرار گرفت. ولی ازآنجاکه مسجد روحانی لطف الله عبادت گاهی برای درباریان و خانواده پاد شاه بوده، مناره ای بر فراز آن تاسیس نشده تا عوام مردم بدین مسجد نیایند.
تفاوت دیگر آن بـا مساجد دیگـر عـدم وجود شبستان ورودی (حجب و حیا ) میباشد و ورود به آن از روش پله میسر میباشد. به لحاظ می رسـد عـدم وجود شبستان یا این که صحن ورودی، به باعث رعایت تقارن در میدان نقش جهـان باشـد چـرا کـه مسجد روضه خوان لطف الله دقیقا در روبه روی عمارت خوب قاپو قرار گرفته میباشد و ایـن مسـأله منجر شـده کـه نـتـوان صحن یا این که حیاطی رو به قبله که برای نمازگزاری قابل به کارگیری باشد برای آن پیاده سازی نمود.
خلا مناره و صحن، سبب ساز گردیده تا رواقی پوشیده از کاشی کاری های قشنگ و پرکار عامـل رابطه فضای مسجد به گنبد باشد.
وجود راهروی نهفته گفته میشود که به مراد دسترسی پاد شاه به روحانی لطف الله، راهی زیرزمینی تعبیـه شـده بـوده که ملاقات پادشاه با این دانا را میسر می نموده است. این راهرو در میـان کـاخ عـالی قاپو و مسـجـد قـرارداشته و امروزه مسدود است.
در مسجد روضه خوان لطف الله ، متانت در اکنون تکان در راهرو و نوعی انتظار برای ورود به شبستان پنجره مشبکی که دیدی را برای ناظر نسبت به شبستان ساخت و ساز می نماید تشویق به ادامه مسیر می نماید انسانی که از هیاهوی خارج و بازار کنده گردیده، چشمانش به فروغ کـم عـادت می نماید و به طور ندرجی وارد فضایی نصفه پر‌نور شبستان می‌شود. جابجایی از ظلمت به گشایش و فروغ و روشنایی تجربیات می شـود همگی و همگی کارایی برای ساختن و آماده آوردن مورد سکنی گزیدن و پاسخی برای نگهداری عناصـر اربعه، همانا اندوختن زمین دانستن به اسمان ، روی آوردن به قدسیان و ملازمت با فاینان میباشد.

مسجد روضه خوان لطف الله از حیث هندسی دارنده هندسه تشریفات مشهد حاذق و ادغام بندی احجام، باخت، تقارن، عدم وضوح و ابتکار در نقشه و پلان میباشد.
معمار مسجد روضه خوان لطف الله، با تسلط بی نقص خویش بر دانش هندسه و طرز های عملی کاربردی آن، به طرز ای ماهرانه پلان و موقیعـت اجـزای ساختمان را نسبت بـه یکدیگر تهیه کرده و با استعمال از نسبت طلایی، هارمونی دیده نوازی را میـان اجـزا بـرقـرار کـرده میباشد.
معمار مسجد روضه خوان لطف الله، گنبدی تک پوش ساخته که قطر بیرونی آن ۲۲ متر و بلندی آن ۳۲ متر میباشد و در ذیل گنبدخانه، با سود گیری از فیل پوش هایی، کناره های فضای مربعی به ندرت هشت پهلو و بعد به دایره تبدیل می‌گردد و در فراز گنبد قرار میگیرد.
یک کدام از ویژگیهای مسجد روحانی لطف الله چرخش ۴۵ رتبه ای نمازخانه مربع صورت آن نسبت به اساس تقارن ورودی بناست، که مقصود از آن تهیه و تنظیم جهت ورود به فضای نمازخانه، رو به قبله میباشد.
بدین مراد، در اولِ ورود به ساختمان از روش یک راهروی نادر پهنا، گردشی ۴۵ جايگاه به سمت چپ و بعداز طی مسافتی گردش ۹۰ جايگاه ای دیگری به سمت راست پیاده سازی شد‌ه‌است که سبب ساز می گردد ورود به فضای نمازخانه، رو به محراب و در جهت قبله شکل گیرد.
این خصوصیت، که به لحاظ می‌رسد ایده مهم در پیاده سازی این سازه بوده، موجب انحراف فضای نمازخانه مربع صورت از اساس تقارن ورودی ساختمان و به سمت جنوب گردیده‌است.
انتقال فضای گنبدخانه و عدم تقارن در نمای ورودی ساختمان مسجد روضه خوان لطف الله به وضوح مشاهده میشود. که، خیر فقط موجب سروصدا نشده، بلکه بر زیبایی سازه افزوده و آن را به یک ساختمان اختصاصی تبدیل نموده است.
جلوخان ورودی مسجد روحانی لطف الله در ضلع شرقی میدان براساس یک هندسه مشخص و معلوم جای یابی شد‌ه‌است، طوری که محل قرارگیری ورودی سازه، ضلع میدان را به دو قسمت با تناسب طلایی نسبت به یکدیگر تقسیم نموده است.
معمار مسجد روحانی لطف الله از موادتشکیل دهنده به شکلی فایده گرفته که، با وحدت راه در بازی نوروروشنایی، رفلکس و ناکامی نوروروشنایی، فضای داخلی مربوط به خارج مسجد نقش دارااست.
نوروفروغ داخل مسجد روضه خوان لطف الله از پنجره های مشبکی که در جوانب مختلف ساقه گنبد تشکیل‌شده اند تأمین می‌شود و پرتوی که از این پنجره ها به داخل مسجد می‌تابد خلال ساخت و ساز فروغ کافی، خویش بـه خـود نمایشگر فضـای روضه خوان در باطن مسجد میباشد.
بازی فروغ و روشنایی با گنبد مسجد به نحوی میباشد که گویی گنبد در سا‌عتها روز بدور خویش چرخ می‌زند و به دور و اطراف خلوتی عمیق و آرامشی دلنشین می‌بخشد.
آنچه که در نگاه نخستین بدین مسجد ذهن را به خویش سرگرم می نماید خلا مناره در کنار گنبد میباشد در حالی که در همگی مساجد، مناره تحت عنوان جزئی جدانشدنی از معماری میباشد. قبل از اسلام، مناره تحت عنوان جهت یاب و مسیریاب بر روی ساختمان ها ساخته می‌شد و وجود مناره ها حکایت از وجود یک شهر داشت. بعد از ورود اسلام، مناره و گلدسته تبدیل به نماد ای از مسجد شد و برای قرائت اذان و دعوت عموم به نماز آیتم استعمال قرار گرفت. ولی ازآنجاکه مسجد روحانی لطف الله عبادت گاهی برای درباریان و خانواده پاد شاه بوده، مناره ای بر فراز آن تاسیس نشده تا عوام مردم بدین مسجد نیایند.
تفاوت دیگر آن بـا مساجد دیگـر عـدم وجود شبستان ورودی (حجب و حیا ) میباشد و ورود به آن از روش پله میسر میباشد. به لحاظ می رسـد عـدم وجود شبستان یا این که صحن ورودی، به باعث رعایت تقارن در میدان نقش جهـان باشـد چـرا کـه مسجد روضه خوان لطف الله دقیقا در روبه روی عمارت خوب قاپو قرار گرفته میباشد و ایـن مسـأله منجر شـده کـه نـتـوان صحن یا این که حیاطی رو به قبله که برای نمازگزاری قابل به کارگیری باشد برای آن پیاده سازی نمود.
خلا مناره و صحن، سبب ساز گردیده تا رواقی پوشیده از کاشی کاری های قشنگ و پرکار عامـل رابطه فضای مسجد به گنبد باشد.
وجود راهروی نهفته گفته میشود که به مراد دسترسی پاد شاه به روحانی لطف الله، راهی زیرزمینی تعبیـه شـده بـوده که ملاقات پادشاه با این دانا را میسر می نموده است. این راهرو در میـان کـاخ عـالی قاپو و مسـجـد قـرارداشته و امروزه مسدود است.
در مسجد روضه خوان لطف الله ، متانت در اکنون تکان در راهرو و نوعی انتظار برای ورود به شبستان پنجره مشبکی که دیدی را برای ناظر نسبت به شبستان ساخت و ساز می نماید تشویق به ادامه مسیر می نماید انسانی که از هیاهوی خارج و بازار کنده گردیده، چشمانش به فروغ کـم عـادت می نماید و به طور ندرجی وارد فضایی نصفه پر‌نور شبستان می‌شود. جابجایی از ظلمت به گشایش و فروغ و روشنایی تجربیات می شـود همگی و همگی کارایی برای ساختن و آماده آوردن مورد سکنی گزیدن و پاسخی برای نگهداری عناصـر اربعه، همانا اندوختن زمین دانستن به اسمان ، روی آوردن به قدسیان و ملازمت با فاینان میباشد.